Wat is Mindfulness?

Mindfulness is een term die je overal tegenkomt maar wat is Mindfulness precies? Iedereen heeft er wel een beeld bij. We zien mensen voor ons die in een meditatiehouding met ogen dicht zitten. We denken aan rust, ontspanning en anti-stress. Klopt dit?

Wat is Mindfulness?

Een goed begin om dit uit te leggen is om te kijken naar de betekenis van de term. Mindfulness is een vertaling van het woord Sati uit het Pali (de taal waarin veel Boeddhistische geschriften zijn opgeschreven). In het Nederlands zou je het kunnen vertalen met “aandacht” of “achtzaamheid”. Een Mindfulness Training is daarom simpel gezegd een training in aandacht.

Aandacht waarvoor?

Vaak hoor je dat als je mindful bent je in “Het Nu” bent. Een meer precieze definitie is dat je doelbewust en zonder te oordelen aandacht geeft aan wat je op dat moment ervaart. Je kan aandacht hebben voor sensaties in het lichaam, voor gedachten, emoties, geluiden, smaak en geur. Zo kan je tijdens een wandeling in de bergen je bewust zijn van je droge mond, of je dat aangenaam vindt of niet, welke gedachten je erbij hebt (“Zijn we al aan pauze toe?” of “Heb ik wel genoeg water bij me?”) of wat je er bij voelt in je lichaam (bijvoorbeeld vermoeide/zware benen).

Op deze manier zie je de ervaring van het moment, gewoon zoals het is. Elk moment valt er zo van alles waar te nemen. Ons leven in een stroom van steeds nieuwe momenten. Een stroom van gedachten die komen en gaan, emoties die komen en gaan, geluiden, enzovoort. We trainen met Mindfulness hier bij te kunnen zijn met onze aandacht. Zo kan je je eigen wijsheid ontwikkelen. Benieuwd wat dit voor voordelen heeft? Lees verder bij Effectiviteit van Mindfulness.

Aandacht zonder oordeel

Aandacht zonder ergens naar te streven

Wat is Mindfulness niet?

Soms kan je iets ook goed uitleggen door juist te vertellen wat het niet is. Hieronder een paar veelvoorkomende vooroordelen en mythes.

Je moet rustig zijn

Vaak wordt gedacht dat als je mindful bent je rustig moet zijn. Of dat je zo’n tevreden glimlach op je gezicht moet hebben zoals de Boeddha-beeldjes die je ziet. Dit is zeker niet waar. Je kunt ook heel mindful huilen, onzeker en boos zijn of je gigantisch ergeren. Het gaat om het zien van jouw ervaring in het moment, wat het ook is. Je hoeft dus ook geen “rustige” persoonlijkheid te hebben, Mindfulness is voor iedereen.

Je mag geen gedachten hebben

Verder betekent Mindfulness ook niet dat je niet mag denken of er naar moet streven geen gedachten te hebben. Ook niet tijdens een meditatie. Sterker nog, gedachten en ‘het denken’ (en ook ergernis, boosheid, etc) zijn juist onderdeel van de oefening en kunnen zeer nuttige objecten van aandacht zijn. Ze helpen je je eigen wijsheid te ontwikkelen.

Je moet alles accepteren zoals het is

Ook betekent Mindfulness niet dat je alles maar moeten accepteren zoals het is. Dat je je aandacht traint om te zien wat er in het moment gebeurt, wil niet zeggen dat je alleen blijft kijken en vervolgens niet tot actie kan overgaan. Soms vereist het leven dat je iets doet, een ander pad kiest, een grens trekt. Door je aandacht te trainen kan je beter zien welke weg je moet nemen. Dat wil zeggen: je kan beter zien welke stap jouw welzijn ten goede komt. Je ontwikkelt je eigen wijsheid.

Mindfulness is zweverig

Mindfulness roept bij sommige mensen associaties op met goeroes, kaarsjes, wierook, kleurrijke gewaden en/of eindeloos over spirituele dingen praten en navelstaren. Niets is minder waar. Het is een training in aandacht. Meer niet. Ook Vlaamse schrijver en historicus David van Reybrouck dacht dat het zweverig was. Kijk eens dit korte filmpje (12 min) over hoe hij er na het volgen van een training over denkt.

Het doel van Mindfulness is om tot rust te komen